علم اکچوئری یا بیم سنجی

مفهوم علم اکچوئری

علم اکچوئری یا بیمه‌سنجی را می‌توان به عنوان مطالعه‌ی علمیِ اندازه‌گیری و مدیریت ریسک‌های مالی تعریف کرد. به عبارت ساده‌تر، اکچوئرها با استفاده از ابزارهای ریاضی، آماری و احتمالات، رویدادهای آینده‌ای را که با عدم قطعیت همراه هستند (مثل وقوع حوادث، بیماری‌ها یا مرگ) بررسی می‌کنند و با تخمین احتمال وقوع و شدت این رویدادها، راهکارهایی برای مدیریت و کاهش ریسک‌های مالی مرتبط با آن‌ها ارائه می‌دهند .در واقع، اکچوئرها با استفاده از دانش تخصصی خود، به شرکت‌های بیمه و سایر سازمان‌ها کمک می‌کنند تا تصمیمات مالی آگاهانه‌تری اتخاذ کنند.

نقش علم اکچوئری در صنایع مختلف

صنعت بیمه

اکچوئرها، بخش مهم صنعت بیمه هستند، با تحلیل دقیق داده‌ها و مدل‌سازی‌های آماری، نقش محوری در تعیین نرخ‌های حق بیمه، محاسبه ذخایر مالی، طراحی محصولات بیمه‌ای نوآورانه و مدیریت ریسک ایفا می‌کنند. این متخصصان با ترکیب دانش ریاضی، آمار و اقتصاد، به شرکت‌های بیمه‌ای کمک می‌کنند تا محصولات و خدماتی ارائه دهند که هم برای مشتریان جذاب باشد و هم از نظر مالی پایدار و سودآور باشد. به عبارت دیگر، اکچوئرها با ایجاد تعادل بین نیازهای بیمه‌گذاران و منافع شرکت‌های بیمه‌ای، نقش کلیدی در توسعه و پایداری این صنعت ایفا می‌کنند.

بانک ها و موسسات اعتباری:

در این حوزه، از علم اکچوئری برای پیش‌بینی دقیق وضعیت مالی آینده مؤسسات استفاده می‌شود. اکچوئرها با بهره‌گیری از مدل‌های ریاضی و آماری، درآمدها و هزینه‌های آتی را برآورد کرده و تعادل مالی بین آن‌ها را محاسبه می‌کنند. به عبارت دیگر، آن‌ها به بانک‌ها کمک می‌کنند تا با ارزیابی دقیق ریسک‌ها و حل مسائل پیچیده مالی، تصمیمات بهتری اتخاذ کنند و آینده مالی پایدارتری داشته باشند.

صنعت انرژی:

صنعت انرژی، یکی از حوزه‌هایی است که به‌شدت به دانش و مهارت‌های اکچوئری وابسته است. در این صنعت، اکچوئرها با طراحی محصولات بیمه‌ای متناسب با ریسک‌های خاص صنایع انرژی، به شرکت‌ها کمک می‌کنند تا در برابر حوادث غیرمنتظره محافظت شوند. همچنین، آن‌ها با استفاده از مدل‌های آماری پیچیده، تقاضای انرژی را پیش‌بینی کرده و نرخ‌های انرژی را تعیین می‌کنند. به این ترتیب، اکچوئرها نقشی کلیدی در مدیریت ریسک و بهینه‌سازی عملکرد مالی شرکت‌های انرژی ایفا می‌کنند.

صنعت بهداشت و درمان:

صنعت بهداشت و درمان، با پیچیدگی‌های خاص خود، به تخصص اکچوئرها وابسته است. این متخصصان با تحلیل عمیق داده‌های بهداشتی و مالی، به شرکت‌های بیمه کمک می‌کنند تا طرح‌های بیمه‌ای جامع و پایدار طراحی کنند. از سوی دیگر، اکچوئرها با پیش‌بینی دقیق هزینه‌های درمان و مدیریت ریسک‌های بهداشتی، به این شرکت‌ها امکان می‌دهند تا تصمیمات استراتژیک بهتری اتخاذ کرده و در بازار رقابتی سلامت، موقعیت ممتازی کسب کنند.

مهارت‌های مورد نیاز برای یک اکچوئر

• ریاضیات و آمار
• برنامه‌نویسی
• مهارت‌های ارتباطی
• تفکر تحلیلی
• دانش صنعت بیمه

مشاغل مرتبط با علم اکچوئری

فارغ‌التحصیلان رشته‌ی اکچوئری، با توجه به مهارت‌های تحلیلی قوی و دانش عمیق در زمینه آمار و احتمال، طیف گسترده‌ای از فرصت‌های شغلی را پیش رو دارند. این افراد می‌توانند به عنوان اکچوئر، مسئولیت تعیین نرخ حق بیمه و تحلیل ریسک را بر عهده بگیرند. همچنین، آن‌ها می‌توانند در نقش تحلیلگر داده، با استفاده از ابزارهای تخصصی، داده‌های بیمه‌ای را تحلیل کرده و اطلاعات ارزشمندی را استخراج کنند. علاوه بر این، مدیریت ریسک، مشاوره مالی و حتی تدریس در دانشگاه‌ها از دیگر مشاغلی است که برای فارغ‌التحصیلان این رشته قابل دسترس است.

مقایسه ابزارهای رایج در تحلیل‌های آماری اکچوئری

اکچوئرها برای انجام محاسبات پیچیده و تحلیل داده‌های حجیم در حوزه بیمه و مالی، از نرم‌افزارهای تخصصی استفاده می‌کنند. هر کدام از این نرم‌افزارها مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند و انتخاب بهترین گزینه به نیازهای خاص هر پروژه بستگی دارد. در زیر به بررسی برخی از محبوب‌ترین نرم‌افزارهای مورد استفاده در این حوزه می‌پردازیم:

• R: این نرم‌افزار متن‌باز و رایگان، انعطاف‌پذیری بالایی دارد و به دلیل جامعه کاربری بزرگ، منابع آموزشی و کتابخانه‌های متنوع آن، به یکی از محبوب‌ترین گزینه‌ها برای تحلیلگران داده تبدیل شده است.R  به ویژه برای تحلیل‌های آماری پیچیده و توسعه مدل‌های سفارشی بسیار قدرتمند است.
• Python: به عنوان یک زبان برنامه‌نویسی همه کاره، Python نیز در حوزه اکچوئری کاربرد گسترده‌ای دارد. با استفاده از کتابخانه‌های قدرتمندی مانند Pandas، NumPy و SciPy، می‌توان تحلیل‌های آماری پیچیده را به سادگی انجام داد. Python به دلیل سادگی یادگیری و جامعه کاربری فعال، انتخاب مناسبی برای بسیاری از اکچوئرها است.
• SAS:  SASبه طور ویژه برای تحلیل داده‌های آماری در حوزه‌های مختلف، از جمله بیمه، طراحی شده است. SAS دارای ابزارهای قدرتمندی برای مدیریت داده‌های بزرگ، مدل‌سازی آماری و تولید گزارش‌های حرفه‌ای است. با این حال، هزینه بالای این نرم‌افزار ممکن است برای برخی از کاربران محدودیت ایجاد کند.
• MATLAB: این نرم‌افزار تجاری، بیشتر برای محاسبات عددی و مدل‌سازی ریاضی استفاده می‌شود. با این حال، با استفاده از ابزارهای آماری موجود در این نرم‌افزار، می‌توان تحلیل‌های آماری پیچیده را نیز انجام داد. MATLAB به دلیل رابط کاربری گرافیکی جذاب و محیط برنامه‌نویسی تعاملی، برای بسیاری از کاربران جذاب است.

تفاوت بین اکچوئر و تحلیلگر مالی

اکچوئرها و تحلیلگران مالی هر دو در حوزه مالی فعالیت می‌کنند، اما تمرکز و تخصص آن‌ها متفاوت است. اکچوئرها عمدتاً بر روی ریسک‌های مالی، به ویژه در حوزه بیمه، تمرکز می‌کنند. آن‌ها با استفاده از مدل‌های ریاضی و آماری، احتمال وقوع رویدادهای آینده (مانند حوادث، بیماری‌ها یا مرگ) را محاسبه کرده و نرخ حق بیمه، ذخایر مالی و سایر شاخص‌های مالی را تعیین می‌کنند. در مقابل، تحلیلگران مالی به بررسی وضعیت مالی شرکت‌ها، صنایع و بازارهای مالی می‌پردازند. آن‌ها با تحلیل صورت‌های مالی، گزارش‌های مالی و سایر اطلاعات مرتبط، به ارزیابی عملکرد مالی شرکت‌ها، پیش‌بینی روند بازار و ارائه توصیه‌های سرمایه‌گذاری می‌پردازند.

جمع بندی

علم اکچوئری یا بیمه‌سنجی رشته‌ای است که با استفاده از ابزارهای ریاضی، آماری و احتمالات به مطالعه و مدیریت ریسک‌های مالی می‌پردازد. اکچوئرها با تحلیل داده‌ها و مدل‌سازی احتمالات، به پیش‌بینی رویدادهای آینده و ارزیابی اثرات مالی آن‌ها می‌پردازند. آن‌ها در صنایع مختلفی از جمله بیمه، مالی، انرژی، بهداشت و درمان و ... نقش دارند. اکچوئرها با تعیین نرخ حق بیمه، محاسبه ذخایر مالی، طراحی محصولات مالی و مدیریت ریسک، به سازمان‌ها کمک می‌کنند تا تصمیمات مالی آگاهانه‌تری اتخاذ کنند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد علم اکچوئری و فرصت‌های شغلی مرتبط با آن، می‌توانید به سایت‌های تخصصی مانند ستارگان مراجعه کنید.